Żelazo w diecie niemowlaka

Dlaczego żelazo w diecie niemowlaka jest tak ważne? Ponieważ niemowlęta to grupa najbardziej narażona na niedobory żelaza. Około 6 miesiąca życia zaczynają kończyć się zapasy żelaza zgromadzone w organizmie dziecka w czasie ciąży. Dlatego tak ważne jest, by podczas rozszerzania diety proponować maluchowi posiłki bogate w żelazo.

Niedobór żelaza

Według danych opublikowanych przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) u ok. 30 proc. ludzi na świecie dochodzi do anemii, najczęściej z powodu niedoboru żelaza. Osobami najbardziej narażonymi na deficyty żelaza są przede wszystkim niemowlęta, małe dzieci i kobiety w ciąży.

Czym jest żelazo i jakie spełnia funkcje?

Żelazo jest minerałem niezbędnym do transportu tlenu do wszystkich komórek ciała. Bierze udział w procesie tworzenia krwinek czerwonych, uczestniczy w syntezie DNA, wspomaga układ immunologiczny oraz ma znaczący wpływ na detoksykację szkodliwych substancji w wątrobie.

Jakie jest dzienne zapotrzebowanie u dzieci?

Noworodki urodzone w terminie posiadają znaczące zapasy żelaza, które zgromadziły w czasie życia płodowego. Zapasy te zazwyczaj wystarczają na pokrycie dziennego zapotrzebowania na żelazo aż przez pierwsze 6 miesięcy życia dziecka. Natomiast w drugim półroczu życia niemowlaka bardzo ważne jest to, by dostarczać odpowiednie ilości żelaza wraz z pożywieniem w postaci posiłków stałych.

„Począwszy od 6 miesiąca, wszystkie niemowlęta powinny otrzymywać pokarmy uzupełniające zawierające żelazo.” 

Karmienie piersią. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci

W poniższej tabeli zostały przedstawione aktualne dzienne normy zapotrzebowania na żelazo u dzieci i dorosłych.

Żelazo w diecie niemowlaka — objawy niedoboru

Do najbardziej charakterystycznych objawów niedoboru żelaza zalicza się:

• bladość skóry,
• osłabienie umysłowe i fizyczne,
• mniejszą aktywność,
• szybkie męczenie się,
• brak apetytu,
• słabszy rozwój,
• zmniejszoną odporność organizmu,
• ograniczony wzrost.

Żelazo — skutki niedoborów

Nieleczona niedokrwistość z niedoboru żelaza może skutkować:

• zwiększonym ryzykiem chorób i infekcji — brak żelaza negatywnie wpływa na działanie układu odpornościowego,
• zwiększonym ryzykiem wystąpienia powikłań wpływających na serce lub płuca — takich jak szybkie bicie serca (tachykardia) lub niewydolność serca,
• w ciąży może powodować większe ryzyko powikłań przed i po porodzie.

Jakie badania wykonać, aby wykryć niedobory żelaza?

Jeśli zaobserwujesz u siebie lub u dziecka wyżej wymienione objawy, koniecznie skonsultuj się ze swoim lekarzem rodzinnym, który powinien skierować Cię na odpowiednie badania laboratoryjne, aby potwierdzić występowanie niedoboru żelaza. Najczęściej wystarcza morfologia i badanie poziomu żelaza oraz ferrytyny, u małych dzieci pomocne może być też badanie kału i moczu na obecność krwi.

Jeśli badania wykażą anemię, lekarz na pewno zaleci suplementację żelaza, witaminy C (wspomaga przyswajanie żelaza) oraz dietę bogatą w produkty zawierające duże ilości łatwo przyswajalnego żelaza.

Żelazo w diecie niemowlaka — najlepsze źródła

W produktach spożywczy znajdziemy dwa rodzaje żelaza: hemowe (pochodzenia zwierzęcego) i niehemowe. Żelazo hemowe przyswajalne jest dużo lepiej, bo aż w ok. 20%, natomiast niehemowe zaledwie w ok. 5%.

Żelazo świetnie przyswaja się z mleka mamy, bo aż w ok. 50%, jednak trzeba zaznaczyć, że w mleku kobiecym jest go bardzo mało (ok. 0,1 mg/100 ml). Mleko modyfikowane jest także źródłem żelaza, natomiast jego przyswajalność to ok. 10%.

Źródła żelaza hemowego:

• podroby
• mięso
• ryby

Źródła żelaza niehemowego:

• żółtko jaja
• nasiona roślin strączkowych np. soczewica, ciecierzyca, soja, fasola
• pestki i nasiona np. dyni, słonecznika, sezamu
• zboża np. amarantus, quinoa, owies, gryka
• orzechy np. migdały, nerkowce
• suszone owoce np. daktyle, rodzynki, morele
• zielone warzywa np. brukselka, brokuł, szpinak, jarmuż

Potrzebujesz prostych przepisów bogatych w żelazo?

Sprawdź mojego e-booka ŻELAZO NATURALNIE

Co znajdziesz w środku?