Ząbkowanie to zazwyczaj ciężki okres zarówno dla niemowlaka jak i rodziców. Jest to jednak nieunikniony etap, przez który musi przejść każdy maluch. Jakie są objawy ząbkowania? Jaka jest kolejność wyrzynania zębów u niemowlaka? Jakie mogą być nietypowe objawy ząbkowania? Co z karmieniem i rozszerzaniem diety podczas ząbkowania? O tym jakie są nietypowe objawy ząbkowania przeczytasz w poniższym artykule.
Kiedy dzieci ząbkują?
Etap ząbkowania u każdego dziecka zaczyna się w innym czasie. To kiedy wyjdą pierwsze ząbki, uwarunkowane jest genetycznie, dlatego jest to kwestia bardzo indywidualna. Jednak u większości niemowląt ząbkowanie zaczyna się między 6 a 9 miesiącem życia. Są też takie maluchy, które już w drugim miesiącu ząbkują i takie, którym pierwszy ząbek pojawia się w okolicach pierwszych urodzin, nie ma tutaj reguły.
Kolejność wyrzynania zębów — kalendarz ząbkowania
Zazwyczaj ząbkowanie przebiega stopniowo. To znaczy, że co kilka miesięcy pojawia się nowy ząb. Zdarzają się jednak maluchy, którym kilka zębów wyrzyna się jednocześnie. Taka kumulacja bólu i innych objawów związanych z ząbkowaniem może powodować silne rozdrażnienie u dziecka. Jak wygląda kalendarz ząbkowania? Choć czas pojawienia się pierwszych ząbków to sprawa bardzo indywidualna, można określić kolejność wyrzynania się zębów.
Kalendarz ząbkowania u większości niemowląt wygląda następująco:
- 6-9 miesiąc – wyrzynają się jedynki, zwykle najpierw dolne, a potem górne,
- 8-11 miesiąc – wychodzą dwójki, też najpierw możemy spodziewać się tych dolnych, a następnie górnych,
- 12-16 miesięcy – pojawiają się czwórki, czyli zęby trzonowe,
- 16-20 miesięcy – wyrzynają się kły, czyli trójki,
- 20-30 miesiący – w tym okresie powinny pojawić się ostatnie zęby mleczne, czyli piątki.
Są to tylko orientacyjne terminy, trzeba pamiętać, że każde dziecko rozwija się w swoim własnym tempie.
Ząbkowanie — objawy
Ząbkowanie — objawy typowe dla tego okresu
Ząbkowanie wiąże się z wieloma, czasami bardzo dokuczliwymi objawami, które męczą niemowlę podczas wyrzynania się zębów. Niektóre z nich są dość nietypowe i mogą zaniepokoić mniej doświadczonych rodziców. Pierwszym z typowych objawów ząbkowania jest silniejsze ślinienie się dziecka. Ślina wycieka wtedy obficie z buzi malucha mocząc ubranko oraz podrażniając delikatną skórę wokół ust dziecka.
Kolejnym objawem ząbkowania jest wkładanie piąstek oraz różnych przedmiotów do buzi przez dziecko. Maluch w ten sposób radzi sobie ze swędzeniem dziąseł, próbuje je załagodzić i sprawić sobie ulgę w dokuczliwym ząbkowaniu.
Sygnałem świadczącym o tym, że rozpoczęło się ząbkowanie, są rozpulchnione i zaczerwienione dziąsła u maluszka. Rozpulchnione dziąsła, z których niebawem wyjdzie ząbek, mogą być bardzo bolesne.
Kolejnym nieprzyjemnym objawem wyrzynania się zębów, który występuje u większości niemowląt może być też podwyższona temperatura ciała. Gdy pojawi się gorączka, należy bacznie obserwować maluszka, aby nie pomylić ząbkowania z jakąś infekcją.
Do typowych objawów ząbkowania należą też:
- płaczliwość,
- rozdrażnienie,
- trudności w zasypianiu i niespokojny sen,
- niechęć do picia mleka z piersi lub z butelki,
- brak apetytu na posiłki stałe.
Nietypowe objawy ząbkowania
Mamy często opowiadają mi o objawach, które pojawiły się podczas wyrzynania zębów u dziecka, a których nie skojarzyły z ząbkowaniem. Do takich nietypowych objawów ząbkowania często należą:
- luźniejsze stolce — kupa dziecka podczas ząbkowania może zmienić konsystencję na nieco luźniejszą oraz pojawiać się częściej. Należy obserwować dziecko i podawać mleko z piersi lub modyfikowane na żądanie, a także wodę do picia, jeśli już rozpoczęliście rozszerzanie diety.
- katar i/lub kaszel — równie często mamy zgłaszają, że podczas ząbkowania pojawił się u dziecka katar lub kaszel. Taki objaw może być pomylony z infekcją lub z reakcją alergiczną (np. w sytuacji podawania dziecku produktów alergizujących w okresie ząbkowania).
- wysypka wokół ust, na brodzie i policzkach — wysypka czy przesuszona skóra w okolicach ust pojawia się często na skutek cieknącej śliny, dlatego podczas ząbkowania warto regularnie osuszać buzię dziecka i stosować odpowiednią pielęgnację tych okolic.
Może Cię zainteresować: Kawałki jedzenia w kupie niemowlaka
Ząbkowanie a karmienie mlekiem
Wyrzynanie się nowych zębów może być na tyle bolesne i nieprzyjemne, że maluszki często odmawiają picia mleka z piersi lub mleka modyfikowanego. Smoczek butelki, czy brodawki piersi mogą podrażniać rozpulchnione dziąsła, z których za chwilę wyjdzie ząbek. Co robić w takiej sytuacji? Zapewnij dziecku tyle spokoju i wyciszenia ile to możliwe. Przed karmieniem możesz podać schłodzony gryzak, aby na czas karmienia piersią lub picia mleka z butelki ukoić bolesne dziąsła. Jeśli dziecko w okresie ząbkowania rzadziej zgłasza się do piersi, pamiętaj o ściąganiu mleka, aby nie doprowadzić do zastojów, czy zapalenia piersi.
Ząbkowanie a rozszerzanie diety
Jak się domyślasz, okres ząbkowania może też mieć wpływ na rozszerzanie diety niemowlaka. Ból dziąseł i ogólne rozdrażnienie skutecznie mogą odebrać dziecku apetyt. Co możemy z tym zrobić? Jak pomóc maluszkowi? Podczas ząbkowania proponuj dziecku regularne posiłki tak jak dotychczas. Nie rezygnuj z rozszerzania diety w tym trudnym dla Was okresie. Poniżej znajdziesz kilka wskazówek, które mogą się przydać w czasie rozszerzania diety podczas ząbkowania.
Podczas ząbkowania:
- podawaj maluszkowi posiłki o niższej temperaturze niż dotychczas np. w temperaturze pokojowej lub trochę niższej. Zimno łagodzi ból i przynosi ulgę,
- nie proponuj dziecku produktów kwaśnych tak jak kiwi, pomarańcza — kwas z tych owoców może dodatkowo podrażnić napuchnięte dziąsła, przez które właśnie przebija się ząb,
- nie podawaj dziecku potraw pikantnych — ostre przyprawy także mogą podrażnić dziąsła,
- przed posiłkiem podaj maluszkowi coś chłodnego do gryzienia np. schłodzony gryzak lub zimne (prosto z lodówki) kawałki warzyw np. schłodzonego ogórka pokrojonego w słupki, gotowaną marchewkę schłodzoną w lodówce. Gryzienie zimnych produktów złagodzi trochę ból.
Brak apetytu przy ząbkowaniu — co podawać?
W czasie ząbkowania jednym dzieciom ulgę sprawia gryzienie twardych produktów np. skórki od chleba, czy zimnego ogórka, a innym wręcz przeciwnie, twarde kawałki jedzenia podrażniają dziąsła i przynoszą ból. Dlatego obserwuj dziecko i dopasuj formę jedzenia do sytuacji. Niektóre maluchy podczas ząbkowania najchętniej jadłyby tylko gładkie papki i przeciery np. zupy krem, kaszki, czy jogurt naturalny. To normalne i warto podążać za potrzebami dziecka. Jednak trzeba pamiętać o tym, że okres ząbkowania potrwa jeszcze trochę, a rozszerzanie diety to też czas nauki gryzienia i żucia. Pamiętaj, że po burzliwym ząbkowaniu trzeba wrócić do proponowania dziecku posiłków o różnych konsystencjach, także jedzenia w kawałkach.
Może Cię zainteresować: Pasta do zębów dla niemowląt – pierwsza pasta do zębów z fluorem, czy bez?
