Od czego zacząć rozszerzanie diety? I inne ważne pytania

Rozszerzanie diety niemowlaka, to przełomowy etap w życiu malucha. To także ważny moment dla rodziców, w którym często pojawia się mnóstwo pytań. Zastanawiasz się od czego zacząć rozszerzanie diety? Który moment jest najlepszy na wprowadzenia pokarmów stałych? Aby rozwiać Twoje wątpliwości, przygotowałam zestaw najczęściej padających pytań w kontekście rozszerzania diety wraz z odpowiedziami na podstawie zasad żywienia zdrowych niemowląt.

Kiedy zacząć rozszerzanie diety?

Aktualne zalecenia Polskie Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci:

„Celem, do którego należy dążyć, jest wyłączne karmienie piersią przez pierwszych 6 miesięcy życia.”

W praktyce oznacza to, że przez pierwsze 6 miesięcy życia mleko mamy dostarcza dziecku wszystkich składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego wzrostu i rozwoju. W tym okresie nie ma potrzeby wprowadzania innego pokarmu. Jeśli mama z jakiegoś powodu nie może karmić piersią, takie same zasady dotyczą mleka modyfikowanego początkowego. W całości pokrywa ono zapotrzebowanie dziecka na niezbędne składniki odżywcze przez pierwsze pół roku.

Zalecenia jednak dają możliwość wcześniejszego rozpoczęcia rozszerzania diety, jeśli jest to konieczne:

„Wprowadzanie produktów uzupełniających należy rozpocząć, kiedy niemowlę wykazuje umiejętności rozwojowe potrzebne do ich spożywania, zwykle nie wcześniej niż od 17. tygodnia
życia (początek 5. m.ż.) i nie później niż w 26. t.ż. (początek 7. m.ż.).”

Od czego zacząć rozszerzanie diety?

Aktualny schemat rozszerzania diety niemowląt mówi o tym, że to rodzic decyduje, co poda maluchowi na początek. Specjaliści sugerują jednak, że lepiej zacząć od warzyw. Dzięki temu, od samego początku będziemy kształtować u malucha zdrowe nawyki. Nie należy też zwlekać z podaniem produktów, które są źródłami żelaza, takich jak jajko i mięso.

Czy można rozszerzać dietę kiedy dziecko jeszcze stabilnie nie siedzi?

Jeśli dziecko ukończyło 6 miesiąc i przejawia chęć jedzenia, a jeszcze nie siedzi stabilnie, można spróbować zacząć rozszerzania diety. Bezpieczną pozycją podczas posiłku będzie posadzenie dziecka na swoich kolanach. Jak powinno to wyglądać w praktyce? Zerknij do mojego wywiadu z fizjoterapeutką: Jak karmić dziecko, które nie siedzi?

Jakie produkty można podawać w 6, 7, 8… miesiącu?

Jeszcze kilka lat temu funkcjonował tak zwany kalendarz wprowadzania produktów do diety dziecka. Była to tabela z listą produktów, miesiącem ich wprowadzenia do diety i ilością, jaka powinno zjeść dziecko. Według najbardziej aktualnej wiedzy nie ma tabeli/schematu mówiącego, kiedy wprowadzić dany składnik do diety dziecka. Rodzic sam decyduje, które produkty kiedy zaproponuje maluchowi. Należy jednak pamiętać, ze nie wszystkie produkty są odpowiednie dla niemowlaka. Listę produktów, których należy unikać znajdziesz tutaj: Czego nie podawać niemowlakowi?

Ile posiłków powinno zjadać niemowlę?

Pewnie zastanawiasz się, ile posiłków dziennie powinno jeść niemowlę w danym miesiącu życia. Wygląda to następująco:

• w wieku 6-8 miesięcy 2-3 posiłki uzupełniające,
• w wieku 9-24 miesięcy 3-4 posiłki uzupełniające + 1-2 przekąski.

Czy najpierw podawać mleko, czy posiłek stały?

Na początku rozszerzania diety najpierw proponujemy niemowlakowi mleko, a za jakiś czas posiłek stały. Tak, aby posiłki uzupełniające wypadały pomiędzy karmieniami mlekiem, a nie zamiast mleka. Jeśli od razu zamienisz mleko na posiłek, może to być początkiem odstawienia od piersi czy mleka modyfikowanego. Na początku rozszerzania diety ważne jest to, aby maluch próbował nowych smaków, zapoznawał się z nimi, a nie najadał do syta. Na zastąpienie mleka posiłkiem przyjdzie jeszcze czas 😊

Czy można stosować metodę BLW jeśli dziecko nie ma jeszcze zębów?

Oczywiście, brak zębów nie przeszkadza we wprowadzeniu  BLW. Metoda BLW zakłada, że podajemy dziecku jedzenie w kawałkach na tyle miękkich, aby maluch mógł je rozgnieść językiem o podniebienie lub dziąsłami. Zęby nie są konieczne do rozdrabniana np. ugotowanych do miękkości warzyw, makaronu, czy miękkich owoców.

Czy metoda BLW jest lepsza od tradycyjnego karmienia łyżeczką?

Nie ma jednoznacznej opinii specjalistów w tym temacie. Wiadomo jednak, że stosowanie metody BLW niesie za sobą szereg korzyści (m.in.: nauka samodzielności, wspieranie rozwoju sensorycznego, rozwoju aparatu mowy, bardziej zróżnicowana dieta, jedzenie wspólnych posiłków z rodziną). Jeśli jednak nie jesteś przekonana do tej metody, postaw na karmienie łyżeczką. Pamiętaj jednak o przygotowywaniu posiłków o różnych konsystencjach i stopniach rozdrobnienia (nie tylko gładkie purée), a następnie o wprowadzaniu jedzenia w kawałkach.

Czy trzeba każdy pojedynczy produkt podawać przez kilka dni?

Często rodzice zastanawiają się, czy podawać jedne produkt przez 2-3 dni. Nie trzeba tego robić, wystarczy, że nowe produkty będziesz wprowadzać do diety dziecka pojedynczo. Ma to na celu ułatwić Ci rozpoznanie uczulenia, jeśli u malucha pojawi się reakcja alergiczna na dany składnik diety. Kiedy wprowadzisz kilka nowych produktów na raz, a u dziecka wystąpi alergia, będziesz się zastanawiać, co je uczuliło.

Kiedy można do posiłków dodawać przyprawy?

Przyprawy (oprócz soli i cukru) można wprowadzić już od samego początku rozszerzania diety. Jednak myślę, że najlepiej, gdy dziecko na początku pozna naturalny smak poszczególnych produktów, a potem przyprawione dania.

Czy jajko trzeba dzielić na żółtko oraz białko i wprowadzać oddzielnie?

Jajko można od razu wprowadzić do diety dziecka w całości. Nie ma potrzeby oddzielnego podawania żółtka i białka. Jak przygotować jajko dla niemowlaka? Na początku zalecane jest, aby jajko było dobrze ugotowane. Gotuj jajko przez 10-15 min, a następnie pokrój w ćwiartki (BLW) lub zetrzyj na tarce o małych oczkach i dodaj do przecieru warzywnego/zupki (karmienie łyżeczką).

Jak wprowadzać gluten?

Według najbardziej aktualnych zaleceń, nie ma potrzeby jakiegoś „specjalnego” wprowadzania glutenu, można go wprowadzić na każdym etapie rozszerzania diety. Kiedyś należało dodawać do posiłków po trochu kaszy manny, dzięki takiej „ekspozycji” na gluten, dziecko miało uniknąć celiakii. Jednak najnowsze badania potwierdzają, iż celiakia jest chorobą o podłożu genetycznym i nie da jej się zapobiec stosując „ekspozycję” na gluten. Zatem jak wprowadzić gluten do diety niemowlaka? Zaproponuj dziecku kaszę mannę, makaron lub inny produkt zawierający mąkę pszenną.

Kiedy można zastąpić karmienie mlekiem pokarmem stałym?

Mleko stanowi podstawę diety dziecka do końca 1 roku życia, co oznacza, że w tym okresie mleko mamy lub modyfikowane jest ważniejsze od pokarmów stałych. W ciągu pierwszych 6 miesięcy życia dziecka mleko pokrywa w 100% zapotrzebowanie dziecka na składniki odżywcze. Natomiast w drugim półroczu, wskaźnik ten spada do 70-50%, a pozostałe wartości odżywcze powinny dostarczyć pokarmy stałe. Czyli pomiędzy 7 a 11 miesiącem życia dziecka, należy stopniowo zwiększać udział posiłków stałych w codziennym jadłospisie niemowlaka, w ten sposób naturalnie zmniejszy się ilość karmień mlekiem.

Czy posiłki w słoiczkach są lepsze od domowego jedzenia?

Posiłki w słoiczkach są świetną alternatywą dla domowego jedzenia, jeśli nie mamy czasu, czy możliwości gotowania. Według mnie lepiej od razu zapoznawać dziecko ze smakiem domowych potraw, w końcu i tak niedługo będzie jadło to samo, co pozostali domownicy.

Po więcej praktycznej wiedzy o rozszerzaniu diety zapraszam Cię do moich e-booków:

Źródła: